Spis treści
Wprowadzenie ............................................................................................................... 7
1. Charakterystyka systemów emerytalnych – ujęcie teoretyczno-empiryczne .......... 9
1.1. Heurestyki charakteryzujące system emerytalny .............................................. 11
1.2. Porównanie powszechnych systemów emerytalnych w krajach europejskich 13
1.3. Waloryzacja powszechnych systemów emerytalnych w państwach
Unii Europejskiej .............................................................................................. 17
2. Geneza, istota ubezpieczenia emerytalnego i jego cechy ........................................ 21
2.1. Adekwatność dochodowa ubezpieczenia emerytalnego ................................... 24
2.2. Z kart historii ubezpieczeń społecznych w Polsce ............................................ 27
2.3. Ubezpieczenia emerytalne w Polsce po 1934 roku .......................................... 29
2.4. Kształtowanie się systemu ubezpieczenia społecznego rolników w Polsce ........ 31
2.4.1. Zabezpieczenie starości osób prowadzących gospodarstwo rodzinne
do 1962 roku ........................................................................................... 32
2.4.2. Ubezpieczenia społeczne rolników prowadzących gospodarstwa
rodzinne w latach 1962–1982 ................................................................. 33
3. Aktualne zasady ubezpieczenia emerytalnego w Polsce realizowane przez ZUS
i przez KRUS ........................................................................................................... 39
3.1. Ubezpieczenia emerytalne w ZUS .................................................................... 39
3.2. Zasady wymiaru emerytur w systemie powszechnym po 1999 roku ............... 42
3.2.1. Zasady funkcjonowania OFE ................................................................. 48
3.3. Waloryzacja emerytur w Polsce ........................................................................ 49
3.4. Zasady ubezpieczenia emerytalnego dla rolników realizowane przez KRUS 51
4. Porównanie ubezpieczenia emerytalnego powszechnego i dla rolników ................ 57
4.1. Ubezpieczenia emerytalne powszechne i dla rolników w kontekście
budżetu państwa ................................................................................................ 57
4.2. Samofinansowanie się systemu emerytalnego powszechnego i dla rolników .. 64
4.3. Składki na ubezpieczenie emerytalne w KRUS i w ZUS na tle
zmieniających się przepisów ............................................................................ 66
5. Ocena efektywności oszczędzania na emerytury w ramach ubezpieczenia
emerytalnego powszechnego i dla rolników ............................................................ 77
5.1. Efektywność ubezpieczenia emerytalnego powszechnego ............................... 77
5.2. Efektywność ubezpieczenia emerytalnego dla rolników .................................. 85
6. Ubezpieczenie społeczne rolników – czas na zmiany ............................................. 89
6.1. Ocena istniejących rozwiązań w ubezpieczeniu emerytalno-rentowym
rolników ............................................................................................................ 90
6.2. Propozycje zmian w zasadach wymiaru emerytur i rent rolniczych
i w regulacjach określających działy specjalne produkcji rolniczej
dla celów KRUS ............................................................................................... 91
6.3. Ocena ubezpieczenia chorobowego, wypadkowego i macierzyńskiego
dla rolników ...................................................................................................... 94
6.4. Fundusz Składkowy, jego organizacyjne i finansowe osobliwości .................. 97
6.5. Aktualna i przewidywana sytuacja ekonomiczna polskich producentów
rolnych w kontekście ich ubezpieczenia emerytalnego w KRUS .................... 101
Konkluzje i rekomendacje ............................................................................................. 111
Bibliografia .................................................................................................................... 114
