Spis treści
Przedmowa
15
1. Istota eksploatacji 17
1.1. Definicje i określenia 17
1.2. Zakres tematyczny 20
1.3. Literatura 22
2. Materiały stosowane do budowy aparatury i urządzeń przemysłu rolno-spożywczego 25
2.1. Stale nierdzewne 26
2.2. Metale nieżelazne i ich stopy 30
2.3. Tworzywa sztuczne 31
2.4. Literatura 43
3. Mechaniczna obróbka żywności 47
3.1. Rozdrabnianie faz stałej i ciekłej 47
3.1.1. Wprowadzenie 47
3.1.2. Właściwości materiału istotne w procesie jego rozdrabniania 50
3.1.3. Klasyfikacja maszyn rozdrabniających 54
3.1.4. Charakterystyki pracy wybranych urządzeń rozdrabniających 62
3.1.5. Przykłady obliczeń urządzeń rozdrabniających 65
3.2. Ruch ciał stałych i płynów w płynach 78
3.2.1. Podstawy teoretyczne 78
3.2.1.1. Opadanie niezakłócone ciał stałych w ośrodku ciekłym i gazowym 79
3.2.1.2. Opadanie zakłócone 80
3.2.1.3. Ruch pojedynczych kropli i pęcherzy 81
3.2.1.4. Przepływ gazu przez warstwę cieczy – barbotaż 81
3.2.2. Przykłady obliczeniowe 83
3.3. Transport pneumatyczny i fluidyzacja 92
3.3.1. Zasada działania, klasyfikacja 92
3.3.2. Przykłady zastosowania transportu pneumatycznego i fluidyzacji w przemyśle rolno-spożywczym 97
3.3.3. Ogólne zasady obliczeń transportu pneumatycznego i fluidyzacji 102
3.3.4. Przykłady obliczeniowe 110
3.4. Wytłaczanie, prasowanie i aglomeracja ciśnieniowa 115
3.4.1. Ekstrudery 115
3.4.2. Prasy hydrauliczne 135
3.4.3. Granulowanie surowców i mieszanek sypkich 140
3.5. Rozdzielanie odśrodkowe układów niejednorodnych 149
3.5.1. Wprowadzenie 149
3.5.2. Czynniki wpływające na skuteczność rozdzielania mleka 152
3.5.3. Temperatura i szybkość odwirowywania 157
3.5.4. Przykład obliczeniowy 158
3.6. Mieszanie faz 160
3.6.1. Charakterystyka procesu mieszania 160
3.6.2. Moc mieszania 161
3.6.3. Mieszalniki płynów 163
3.6.4. Mieszanie materiałów sypkich 167
3.6.5. Przykłady obliczeniowe dotyczące płynów 170
3.6.6. Zasady określania jednorodności wymieszania składników sypkich 176
3.6.7. Technologiczno-energetyczne aspekty mieszania 184
3.7. Literatura 185
4. Przenoszenie ciepła 195
4.1. Wymienniki ciepła 195
4.1.1. Podział wymienników ciepła 195
4.1.2. Podstawowe zależności 196
4.1.3. Bezprzeponowe wymienniki ciepła 199
4.1.4. Przeponowe wymienniki ciepła 203
4.1.5. Obliczenia dotyczące wymiany ciepła 207
4.2. Przechowywanie żywności w obniżonej temperaturze 240
4.2.1. Chłodzenie 241
4.2.2. Zamrażanie 246
4.3. Literatura 257
5. Przenoszenie masy 263
5.1. Suszenie 263
5.1.1. Charakterystyka procesu 263
5.1.2. Ogólne zasady obliczania suszarek 264
5.1.3. Klasyfikacja i schematy suszarek 268
5.1.4. Przykłady obliczeniowe 275
5.2. Destylacja i rektyfikacja 295
5.2.1. Wprowadzenie 295
5.2.2. Przepływy materiałowo-energetyczne 301
5.2.3. Bilanse energetyczne i ich znaczenie 307
5.2.4. Przykłady obliczeniowe 310
5.3. Procesy membranowe 318
5.3.1. Wprowadzenie 318
5.3.2. Wydajność membranowych metod rozdziału 322
5.3.3. Sposoby pracy stacji membranowych 326
5.3.4. Eksploatacja instalacji membranowych 331
5.3.5. Uszkodzenia, konserwacja i renowacja membran wysokociśnieniowych w instalacjach odwróconej osmozy 333
5.3.6. Przykłady obliczeniowe 348
5.4. Literatura 353
6. Zarys zagadnień związanych z doborem oraz użytkowaniem urządzeń produkcyjnych i energetycznych 361
6.1. Wydajność i dobór urządzeń do linii produkcyjnych 361
6.1.1. Przetwarzanie nasion oleistych na cele spożywcze 364
6.1.2. Przetwarzanie nasion oleistych na cele energetyczne 364
6.2. Źródła danych o różnych liniach produkcyjnych 371
6.3. Uwarunkowania przemian energii i produkcji pary wodnej 376
6.3.1. Wpływ jakości wody na oszczędną eksploatację kotłów parowych w mleczarstwie 377
6.3.1.1. Osady kamienia kotłowego w kotłach parowych.
Wymagania dotyczące jakości wody zasilającej i kotłowej 377
6.3.1.2. Korozja w kotle parowym 380
6.3.1.3. Wymagania w zakresie jakości wody zasilającej kotły parowe 383
6.3.1.4. Uzdatnianie wody, racjonalne kondycjonowanie a problem
odsalania kotłów. Metody uzdatniania wody na potrzeby
zasilania i uzupełniania kondensatu kotłów parowych 384
6.3.1.5. Rola jakości wody zasilającej kocioł i jej kondycjonowania
w produkcji pary czystej 392
6.3.1.6. Przykłady obliczeniowe 394
6.3.2. Dobór kotła parowego 399
6.3.3. Wymiana kotła parowego i zapotrzebowanie na nośniki energii 408
6.4. Literatura 414
7. Mycie aparatury, urządzeń i opakowań 421
7.1. Przebieg procesu mycia i zjawiska w nim zachodzące 421
7.1.1. Wprowadzenie 421
7.1.2. Zjawiska zachodzące podczas mycia 423
7.2. Środki do mycia 425
7.3. Procesy mycia w zakładach przetwórstwa spożywczego 429
7.3.1. Mycie i czyszczenie surowców 436
7.3.2. Mycie urządzeń produkcyjnych, drobnego sprzętu
oraz dużych powierzchni 438
7.3.3. Mycie i dezynfekcja w higienie personelu 444
7.4. Przykłady obliczeniowe 445
7.5. Literatura 447
8. Dane techniczno-ruchowe,
obsługa i użytkowanie wybranych urządzeń 451
8.1. Kocioł warzelny 451
8.1.1. Deklaracja zgodności WE 451
8.1.2. Bezpieczeństwo użytkowania 452
8.1.3. Transport i składowanie 453
8.1.4. Przygotowanie do uruchomienia 453
8.1.5. Budowa i działanie 455
8.1.6. Obsługa 458
8.1.7. Utrzymanie aparatu w gotowości do pracy 466
8.2. Wytwornica lodu łuskowego 473
8.2.1. Prawidłowa eksploatacja 473
8.2.2. Dane techniczne 474
8.2.3. Zespoły i układy maszyny 474
8.2.4. Urządzenia towarzyszące i wyposażenie elektryczne 479
8.2.5. Obsługa 480
8.2.6. Zagrożenia związane z użytkowaniem 482
8.2.7. Konserwacja i przeglądy 483
8.3. Korozja i migracja metali do produktów 485
8.3.1. Produkty winiarskie 486
8.3.2. Produkty spirytusowe 488
8.3.3. Produkty piwowarskie 489
8.3.4. Produkcja drożdży 489
8.3.5. Inne produkty spożywcze 489
8.4. Przykłady awarii i nagłych zdarzeń 493
8.4.1. Analiza przyczyn powstania awarii silnika elektrycznego napędzającego szczeciniarkę i skutki dla zakładu produkcyjnego 494
8.4.2. Wybuchy, pożary i inne nagłe zdarzenia 501
8.4.3. Ograniczenia zewnętrzne – analiza przypadku 507
8.5. Jakość maszyn i urządzeń vs. eksploatacja 515
8.6. Literatura 527
9. Zakład produkcyjny w środowisku 535
9.1. Energetyczne i środowiskowe aspekty pracy zakładu produkcyjnego 535
9.1.1. Specyfika systemów energetyczno--technologicznych
zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego 535
9.1.2. Zarządzanie w zakresie użytkowania nośników energii
i audyt energetyczny 537
9.1.3. Charakterystyki zużycia energii i wody 541
9.1.4. Listy kontrolne 544
9.1.5. Ocena gospodarowania energią i wodą 547
9.1.6. Przykłady analizy efektywności energetycznej
i energochłonności produkcji 548
9.2. Ograniczanie strat materiałowych w zakładach produkcyjnych 563
9.2.1. Wprowadzenie 563
9.2.2. Podstawowe definicje przydatne do analizy strat 566
9.2.3. Możliwości ograniczenia strat żywności 568
9.2.4. Przechowywanie surowców 570
9.2.5. Procesy technologiczne i eksploatacja urządzeń 572
9.2.6. Magazynowanie końcowe produktów 578
9.3. Czynniki stosowane do oceny oddziaływania zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego na środowisko 581
9.4. Zakład produkcyjny vs. zrównoważony rozwój
i gospodarka obiegu zamkniętego 587
9.5. Literatura 589
10. Wskaźniki jednostkowego zużycia energii i wody
w wybranych branżach przemysłu rolno-spożywczego 601
10.1. Zakłady mleczarskie 601
10.2. Zakłady piekarskie 603
10.3. Zakłady owocowo-warzywne 605
10.4. Zakłady olejarskie (tłuszczowe) 607
10.5. Zakłady drobiarskie 609
10.6. Zakłady mięsne 611
10.7. Zakłady cukiernicze 612
10.8. Zakłady paszowe 614
10.9. Zakłady utylizacyjne 616
10.10. Zakłady spirytusowo-drożdżowe 617
10.11. Zakłady koncentratów spożywczych 619
10.12. Zakłady ziemniaczane 620
10.13. Zakłady młynarskie 621
10.14. Inne branże przetwórstwa rolno-spożywczego 623
10.15. Literatura 626
11. TABELE i wykresy 633
11.1. Tabele 633
11.2. Wykresy 679
11.3. Literatura 683
12. Najważniejsze pojęcia i oznaczenia 689
12.1. Definicje i określenia 689
12.2. Wykaz oznaczeń 693
13. Skorowidz rzeczowy 699